Ünlü Keman Virtözü Ayla Erduran Hayatını Kaybetti
Türkiye’nin önemli keman virtözlerinden Ayla Erduran, 90 yaşında hayatını kaybetti. Sanatçının uluslararası başarılarla dolu yaşam hikayesi, sanat dünyasında büyük bir iz bıraktı.
Türkiye’nin yetiştirdiği önemli keman virtözlerinden biri olan Ayla Erduran, 90 yaşında hayata veda etti. Cumhuriyet’in ilk kuşağından yetişen bu önemli sanatçının vefat haberini piyanist Gülsin Onay, sosyal medya hesabından paylaştı.
Ünlü piyanist Fazıl Say, Erduran’ı “Olağanüstü bir keman sanatçısı ve gerçek bir müzisyendi. Her notaya ruhunu katardı” ifadeleriyle andı. Onay ise şu sözleriyle Erduran’a olan hayranlığını dile getirdi: “Sanatıyla dokunduğu gönüller, bıraktığı izlerle hep hatırlanacak.”
Erduran’ın Müzik Yolculuğu Nasıl Başladı?
Ayla Erduran, 22 Ağustos 1934 tarihinde İstanbul’da dünyaya geldi. Babası Ordinaryüs Profesör Doktor Behçet Sabit Erduran, ülkemizin önde gelen ütrologlarından biriydi. Erduran, henüz üç yaşındayken keman eğitimine başladı ve ilk resitalini 10 yaşında verdi. Bu konser, Çocuk Esirgeme Kurumu yararına Saray Sinemaları’nda gerçekleştirildi.
O günü Erduran şu sözlerle hatırlamıştı: “Gözlerimi kapattım, ezberden çaldım. Gözlerimi açtığımda herkes ağlıyordu.”
Erduran, 1946-1951 yılları arasında Paris Ulusal Konservatuvarı’nda eğitim gördü. Ardından 1951-1955 arasında Amerika’da Ivan Galamian ve Zino Francescatti ile çalıştı. 1957-1958 yıllarında Moskova Konservatuvarı’nda 20. yüzyılın büyük keman ustalarından David Oistrakh’ın öğrencisi oldu.
Uluslararası Kariyerindeki Başarılar
Ayla Erduran, 1957’deki Wieniawski Yarışması’nda 120 kemancı arasından ilk altıya girerek uluslararası platformda adından söz ettirdi. Bu başarı, onun kariyerindeki ilk dönüm noktalarından biri oldu. 1958’de Brüksel’de, bestecisi Ulvi Cemal Erkin’in yönetiminde Keman Konçertosu eserini Belçika Kraliçesi Elisabeth huzurunda seslendirdi.
1960’lı yıllarda uluslararası turnelere çıkan Erduran, Kanada’da 160’tan fazla konser verdi. 1965 yılında Londra Albert Hall’da verdiği Brahms Keman Konçertosu konseri, BBC tarafından canlı yayınlandı. 1970’te Hollanda’da Beethoven Ödülü kazanan sanatçı, 1971 yılında Devlet Sanatçısı unvanı ile onurlandırıldı.
Sanata ve Eğitime Adanmış Bir Ömür
Erduran, 1973-1990 yılları arasında Lozan Konservatuvarı ve Conservatoire Populaire’de ustalık sınıflarında öğrenciler yetiştirdi. Uzun yıllar 1710 yapımı Stradivarius ve 1994’ten sonra Guarnerius marka kemanlar kullandı.
Menuhin, Szeryng, Navarra, Igor Oistrakh gibi dünyaca ünlü sanatçılarla sahne alan Erduran, hem çalışları hem de performanslarıyla hafızalarda yer etti. Sanatçı, 2006’da Sevda-Cenap And Vakfı Onur Madalyası ve 2007’de İstanbul Müzik Festivali Onur Ödülü ile taltif edildi.
Edebiyat ve Müzikte Bırakılan İzler
Erduran’ın yaşamı ve sanata adanmış öyküsü, 2002 yılında Evin İlyasoğlu tarafından kaleme alınan “Ayla’yı Dinler misiniz?” adlı biyografik romanda anlatıldı. Kendi kayıtları, “Ayla Erduran Arşiv Serisi” başlığı altında müzikseverlerle paylaşıldı.
Sanatçı, 2012 yılında Fransa’nın prestijli Société d’Encouragement au Progrés Onur Madalyası ile onurlandırıldı. Ayla Erduran’ın müzik tutkusuyla dolu bu unutulmaz yaşamı, hem sanatseverler hem de öğrencileri tarafından hep hatırlanacak.
