Disease X: Yeni Pandemi Kapıda mı?
Disease X belgeseli, Covid-19’un yalnızca bir başlangıç olduğunu ve insanlığı bekleyen daha ölümcül pandemileri gözler önüne seriyor.
BBC’nin yayımladığı Disease X: Hunting the Next Pandemic belgeseli, izleyicilere bir saat boyunca saf korku yaşatıyor. Sunucu Dr. Chris van Tulleken, Covid-19’un aslında yalnızca bir “uyarı atışı” olduğunu ve insanlığı çok daha büyük bir felaketin beklediğini söylüyor.
Covid Sadece Başlangıç mıydı?
Van Tulleken, belgeselde Ebola, Marburg, Nipah, kuş gribi, sarı humma ve Covid-19 gibi ölümcül virüslerin nasıl hayvandan insana geçebildiğini anlatıyor. Uzmanlara göre “gerçek” Disease X, tarihteki kara veba ya da İspanyol gribinden bile daha ölümcül olabilir. Covid-19’un dünya çapında 7 milyondan fazla can almasına rağmen, asıl tehlikenin hâlâ pusuda beklediği vurgulanıyor.
Hastalıkların Sıçrama Noktası
Dr. Tulleken’in en ürkütücü uyarısı ise şu: Tüm felaket için gereken tek şey, bir virüsün bir hayvandan insana geçmesi ve hava yoluyla bulaşır hale gelmesi. Böyle bir senaryoda ölüm oranı %10’dan %70’e kadar çıkabilir. Sars, Mers, H5N1 kuş gribi ve Nipah gibi virüslerin ölüm oranları zaten bu seviyeleri görmüş durumda.
DSÖ’de Alarm Zilleri
Van Tulleken, Cenevre’deki Dünya Sağlık Örgütü merkezinde günlük kriz toplantısına katılarak izleyicilere işin perde arkasını gösteriyor. O gün masada sarı humma, Uganda’da şarbon, Irak’ta kanamalı ateş gibi vakalar vardı. Bu hastalıkların her biri mutasyon geçirerek küresel bir felakete dönüşme potansiyeline sahip.
İnsanlık Kendi Riskini Artırıyor
Belgesel, zoonotik hastalıkların (hayvandan insana geçen virüsler) artışının temel sebebinin insanın doğaya müdahalesi olduğunu ortaya koyuyor. Malezya’da domuz çiftçiliğinden yayılan Nipah salgını buna çarpıcı bir örnek. Üstelik ABD başta olmak üzere birçok ülkede hastalık gözetimi ve araştırma fonları kesiliyor. Teknolojimiz virüsleri tespit edip aşı geliştirecek kadar ileri ama siyaset bu imkânları kısıtlıyor.
Korkutucu Gerçek
Dr. Tulleken, tüm bu tabloyu güler yüzlü bir anlatımla sunsa da mesaj son derece karanlık: İnsanlık, kendi kısa vadeli çıkarları uğruna geleceğini tehlikeye atıyor. Belgesel sonunda ise izleyiciye tek bir uyarı bırakıyor: “Hazırlık yapın. Görüşmek üzere, sığınakta.”
Disease X: Hunting the Next Pandemic, BBC Two’da yayımlandı ve iPlayer’da izlenebiliyor.
